بهداشت خواب مجموعه اقداماتی است که به افراد کمک میکند ، خواب راحت و آرامی داشته باشند به بیان دیگر بهداشت خواب ، عادت سالم خوابیدن است . این عادت‌ها بسیار ساده هستند و اکثر افراد از آن آگاهی دارند اما در موقع خواب به آن عمل نمی‌کنند .
بسیاری از اختلالات خواب به دلیل عدم رعایت این عادت‌ها در دراز مدت ایجاد می‌شوند . یکی از اصول مهم بهداشت خواب ، همراهی آن با ساعت زیستی بدن است . بسیاری از فرآیندهای بدن انسان ( مثل دما و ترشح هورمونها ) با یک دوره فیزیولوژیک تقریبا 24ساعته تنظیم می‌گردد . شرط لازم برای داشتن یک خواب خوب ، همراهی با این ساعت زیستی است .
- هر روز صبح در یک ساعت مشخص بیدار شوید . این کار به تنظیم ساعت زیستی کمک میکند و پس از مدتی شما در ساعت مشخصی می‌خوابید و بیدار می‌شوید .
- میزان نیاز خود به خواب را مشخص نمایید . زمانی به رختخواب بروید که احساس خستگی می‌کنید و از خوابیدن در ساعات عصر خودداری کنید .
در طول روز و بخصوص در ساعات بعدازظهر در معرض نور آفتاب قرار بگیرید مواجهه با نور در ساعات بیداری به تنظیم ساعت زیستی کمک میکند .
یکی دیگر از نکاتی که در فراهم کردن یک خواب راحت موثر است ، بهبود محیط فیزیکی خواب است .
اگر اتاق خواب فرد راحت و رضایتبخش باشد ، خواب وی نیز رضایت بخش خواهد بود . توصیه‌های مورد نظر در این خصوص این است که از تشک‌هایی استفاده کنید که خیلی سفت یا خیلی نرم نباشد .
در مورد مناسب بودن دمای اتاق اطمینان حاصل کنید ، اتاق خواب شما باید به اندازه کافی تاریک باشد .
اتاق خواب باید ساکت باشد اگر نمی‌توان سرو صدا را کنترل کرد ( مثل همسایه‌های پرسر و صدا یا صدای پارس سگها ) بهتر است از گوش‌بند استفاده کنید .
از اتاق خواب ، تنها برای خوابیدن استفاده کنید . اگر از اتاق خواب برای تماشای تلویزیون یا مکالمه تلفنی با دوستان استفاده کنید ذهن شما برای این کارها شرطی می‌شود و به محض ورود به اتاق خواب به یاد این کارها می‌افتید .
بسیاری از مردم فکر می‌کنند که مصرف دارو یا برخی مواد باعث بهبود خواب آنها می‌شود .
برخی اشتباهات رایج در این خصوص سیگار ، الکل و قرص‌های خواب است .
بسیاری از افراد سیگاری فکرمی‌کنند که سیگار باعث آرامش آنها می‌شود ، غافل از اینکه نیکوتین یک ماده محرک و دارای عوارضی مانند افزایش ضربان قلب و فشار خون است ، که باعث می‌شوند فرد برای بخواب رفتن مدت بیشتری را صرف کند .
الکل ، ماده‌ای است که باعث کندی کار سامانه اعصاب مرکزی می‌شود و مصرف آن قبل از خواب به ظاهر ممکن است خواب را تسهیل نماید اما الکل ریتم خواب و بیداری را به هم می‌زند و فردی که الکل مصرف میکند روز بعد احساس کسالت میکند . مشکل دیگر الکل ، بیدار شدن مکرر برای دفع ادرار است .
یکی دیگر از عواملی که منجر به اختلالات خواب می‌شود مصرف قرص‌های خواب آور است .
عوارض این قرص‌ها شامل خواب آلودگی در طی روز ، نامشخص ماندن علت بیخوابی و بازگشت شد ید تر بیخوابی به دنبال قطع مصرف آنهاست . 
این داروها باید طبق نظر پزشک و تنها برای مدت کوتاهی مورد استفاده قرار گیرد .
دکتر منصور ریسمانچیان ( پزشک عمومی )
.: Weblog Themes By Pichak :.